Wakacje składkowe dla przedsiębiorców – nowa ulga w ZUS już od listopada

Czym są wakacje składkowe ZUS i jak z nich skorzystać? Oto przewodnik po nowym rozwiązaniu, które ma pomóc przedsiębiorcom w składaniu wniosku o wakacje składkowe.

Prowadzenie własnej działalności gospodarczej wiąże się z wieloma obowiązkami, w tym z comiesięcznym opłacaniem składek ZUS. Ale od listopada 2024 roku, zgodnie z nowelizacją ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, przedsiębiorcy będą mogli skorzystać z tzw. wakacji składkowych. To świetna wiadomość dla tych wszystkich, którzy chcieliby choć na moment odetchnąć od wysokich kosztów prowadzenia firmy.

Czym są wakacje składkowe od ZUS?

Wakacje składkowe to możliwość zwolnienia z opłacania składek ZUS przez jeden miesiąc w roku. Ulga obejmuje zwolnienie z obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne, czyli emerytalne, rentowe i wypadkowe, a także ubezpieczenie chorobowe i Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, o ile przedsiębiorca je opłaca. 

Warto jednak pamiętać, że nadal trzeba będzie opłacać składkę zdrowotną. Co istotne, zwolnione składki będą finansowane z budżetu państwa, więc nie wpłynie to na wysokość przyszłej emerytury czy innych świadczeń.

Kto może skorzystać z wakacji składkowych?

Aby móc skorzystać z tej ulgi, trzeba spełnić kilka warunków. Przede wszystkim jest ona skierowana do najmniejszych przedsiębiorców. Firma nie może zatrudniać więcej niż 10 osób (wliczając w to samego przedsiębiorcę), a do limitu wliczają się pracownicy, zleceniobiorcy i osoby współpracujące. Nie są natomiast uwzględniane osoby na urlopach macierzyńskich czy wychowawczych.

Kolejny istotny warunek dotyczy wysokości przychodów płatnika składek. W jednym z dwóch ostatnich lat przychód firmy nie mógł przekroczyć 2 milionów euro. Dodatkowo przedsiębiorca ubiegający się o zwolnienie nie może świadczyć usług na rzecz byłego pracodawcy, jeśli w poprzednim roku lub w roku bieżącym wykonywał dla niego podobne czynności na etacie.

Jak i kiedy złożyć wniosek o zwolnienie ze składek ZUS?

Aby skorzystać z wakacji składkowych, należy złożyć odpowiedni wniosek RWS o zwolnienie ze składek przez platformę PUE ZUS/eZUS. Co ważne, wniosek składa się miesiąc wcześniej niż ten, za który chce się uzyskać zwolnienie.

W 2024 roku będzie można skorzystać z ulgi tylko w grudniu, więc wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek należy złożyć w listopadzie.

Docelowo system będzie prosty — przedsiębiorca sam wybiera miesiąc, w którym chce skorzystać ze zwolnienia. Od 2025 roku będzie można to zrobić w dowolnym miesiącu, pamiętając o zasadzie składania wniosku z miesięcznym wyprzedzeniem.

Co warto wiedzieć przed skorzystaniem z ulgi?

Wakacje składkowe są formą pomocy publicznej, tzw. pomocy de minimis. Oznacza to, że przedsiębiorca musi mieć dostępny limit tej pomocy — w ciągu trzech lat nie może ona przekroczyć 300 tysięcy euro. Warto też pamiętać, że w czasie korzystania z ulgi nadal trzeba składać dokumenty rozliczeniowe do ZUS, tylko z odpowiednimi kodami, ale o to zadba biuro rachunkowe, z którego usług korzystasz.

Dla wielu przedsiębiorców ta ulga może być sporym wsparciem. Miesięczna przerwa w opłacaniu składek pozwoli na lepsze zarządzanie płynnością finansową firmy lub zainwestowanie zaoszczędzonych środków w rozwój działalności. 

Długo wyczekiwane zmiany w sposobie wyliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców zostały nareszcie ogłoszone. 21 marca 2024 roku Minister Zdrowia Izabela Leszczyna wspólnie z Ministrem Finansów Andrzejem Domańskim przedstawili propozycję zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. 

Długo wyczekiwany przez środowisko przedsiębiorców zmiany nareszcie się konkretyzują. Głównym założeniem jest przede wszystkim uproszczenie metody wyliczania wysokości składki zdrowotnej oraz jej wielkość. Przypomnijmy, że obecnie wysokość daniny zależy od formy opodatkowania, wysokości minimalnego wynagrodzenia (minimalna wysokość podstawy wymiaru składki zdrowotnej) czy od osiągniętego dochodu. 

Teraz ma to się zmienić.

Nowe zasady wyliczania składki

Co proponują ministerstwa? Osoby, które rozliczają się na zasadach ogólnych, nie będą już musiały co miesiąc wyliczać wysokość swojej składki zdrowotnej. Ma być stała – 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia. Dziś byłoby to ok. 286 zł. Tym samym wysokość składki byłaby uniezależniona od dochodu.

Był to jeden z głównych zarzutów wobec obecnego systemu – składka zdrowotna liczona od dochodu była quasipodatkiem.

Dla osób rozliczających się liniowo składka zdrowotna wyniesie 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, ale dla przedsiębiorców z dochodem do dwukrotności przeciętnego wynagrodzenia. Powyżej takiego dochodu składka wyniesie 4,9 proc. od nadwyżki.

Z kolei rozliczający się na podstawie ryczałtu mogą liczyć na składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75-proc. minimalnego wynagrodzenia dla miesięcznego przychodu do czterokrotności przeciętnego wynagrodzenia. Ci zarabiający więcej będą płacić dodatkowe 3,5 proc. od nadwyżki.

Prosty sposób liczenia składki zaproponowano też dla przedsiębiorców korzystających z tzw. karty podatkowej. W ich przypadku wynosić ma 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia.

Co przyniosą zmiany w składce?

Wg zapewnień Ministra Finansów na nowym sposobie obliczania składki zdrowotnej skorzysta 93 proc. przedsiębiorców, jedynie niewielka część najlepiej zarabiających „ryczałtowców” poniesie dodatkowe koszty.

Nowe rozwiązania mają przynieść ulgę nie tylko dla kieszeni – prosty sposób wyliczenia to także mniejsze ryzyko pomyłek i mniejsze obciążenie czasowe, czy to samych przedsiębiorców, czy biur rachunkowych.

Proponowane zmiany muszą teraz trafić do projektu ustawy, a następnie przejść przez ścieżkę legislacyjną. Zgodnie z zapowiedziami nowa składka zdrowotna dla przedsiębiorców ma obowiązywać od początku 2025 roku.

Kogo można uznać za osobę współpracującą? Definicję osoby współpracującej zawierają przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. 

Za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej bądź umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. 

Definicję tę precyzuje orzecznictwo Sądu Najwyższego. 

O współpracy przy działalności gospodarczej można mówić wówczas, gdy występują łącznie: 

• istotny ciężar gatunkowy działań współpracownika, które nie mogą mieć charakteru wtórnego (charakter wtórny ma np. czynność wystawienia faktury za wykonane roboty budowlane); 
• bezpośredni związek z przedmiotem działalności gospodarczej; 
• stabilność i zorganizowanie; 
• znaczący czas i częstotliwość podejmowanych robót. 

Współpracujący musi mieć istotny wpływ na prowadzoną przez małżonka działalność. 

Wartość działania w ramach współpracy musi być znacząca. 

Źródło: http://www.sn.pl/Sites/orzecznictwo/Orzeczenia1/II%20UK%20134-08-1.pdf

Z terminem „współpraca” wiąże się także cecha stałości – stabilności ekonomiczno-zawodowej osoby zainteresowanej. 

Zasadne jest też przyjęcie, że wykonywana przez osoby współpracujące działalność powinna charakteryzować się zorganizowaniem i pewną ciągłością. 

Nie może zatem stanowić w sensie prawnym współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej sporadyczne, podejmowane okazjonalnie, zajmujące nikłą ilość czasu wystawianie faktur, czy wydawanie ad hoc (gdy nie ma pracownika) towaru. 

Znaczenie gospodarcze, organizacyjne i stabilność takich działań są znikome i nie kwalifikują się do oceny, iż w sensie prawnym dochodzi do „współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej”. 

Aby więc ocenić, czy pomoc świadczona przez małżonka może być uznawana za współpracę w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, należy uwzględnić nie tylko charakter i rodzaj czynności podejmowanych przez członka rodziny, ale także czas potrzebny na ich wykonanie, ich wartość i zorganizowanie. 

Na taką ocenę nie wpływa fakt zawarcia umowy o pracę czy zlecenia. 

Należy odnieść się także do obowiązków małżonków wynikających z Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, bowiem wspólne działanie małżonków jest naturalnym elementem rodziny, mającym swoje uzasadnienie gospodarcze i społeczne. Okazjonalna pomoc, jaką świadczy osobie prowadzącej działalność gospodarczą w tej działalności jego małżonek, prowadzący z nim wspólne gospodarstwo domowe, stanowi konsekwencję obowiązku małżonków do wzajemnej pomocy oraz współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. Nie można więc każdej pomocy kwalifikować jako „współpraca przy działalności gospodarczej”, bez uwzględnienia obowiązków małżeńskich.

Masz dodatkowe pytania? Zapraszamy do kontaktu z naszym biurem w Łodzi, które świadczy usługi księgowe, ale również usługi kadrowe oraz płacowe. Płace i stosowanie prawa pracy to dla nas codzienność.

Nasz adres: Biuro Rachunkowe IPSUM, ul. Brukowa 12, Łódź. www.biuro-ipsum.pl

Od 01.01.2018 została znacznie ograniczona możliwość stosowania 50% kosztów uzyskania przychodu z tytułu przeniesienia praw autorskich — w zasadzie można je stosować tylko i wyłącznie w poniższych dziedzinach. Jeżeli zawarta umowa mieści się w poniższym zakresie, w jej treści powinien być punkt dotyczący przeniesienia tych praw.

Z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych lub rozporządzania przez nich tymi prawami, 50% koszty uzyskania przychodów mogą być stosowane tylko w przypadku gdy przychody uzyskiwane są z tytułu działalności:

1. twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, programów komputerowych, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa,
2. badawczo-rozwojowej oraz naukowo-dydaktycznej,
3. artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej i estradowej, reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, kostiumografii, scenografii,
4. w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów, kaskaderów
5. publicystycznej.

Jeśli uzyskane przez podatnika przychody nie będą mogły być zakwalifikowane do jednej z wymienionych dziedzin, nie będzie możliwe zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów.

Zapraszamy do współpracy z nami!! Nasze biuro rachunkowe w Łodzi, ul. Brukowa 12 wyręczy wszystkie firmy współpracujące na powyższych zasadach.

Rozliczymy płace, pomożemy w wystawieniu rachunków do umów zleceń i o dzieło.